De oude Haagse vriendin is opgetogen. Eindelijk zal een wens van haar in vervulling gaan: Escher zien in Het Paleis. We maken de heenreis met het taxibusje. Dan start ze fit. En de rollator gaat mee. Terug gaan we wel met de tram, want dan maakt het niet meer uit. “Thuis kan ik weer uitrusten.” En zo gebeurt het.
Wat een luxe: pal voor de ingang worden we afgezet, na een interessant ritje door Den Haag. Geen parkeerproblemen. Het is gelukkig nog rustig in de voormalige woning van koningin Emma.
Escher; we zijn een beetje doodgegooid met zijn werk. Iedereen kent ze wel, de elkaar tekenende handen, het water dat naar boven stroomt, de vogels die vissen worden. Maar wij staan oog in oog met prachtige, onbekende etsen en tekeningen. Het paradijs met Adam en Eva, op de rug gezien, in een vertrouwelijke houding: Adam met de arm om zijn vrouw – met prachtig lang haar – de hand op haar heup en zij met haar hand op die van hem. Jammer genoeg te spiegelend voor een foto. Voor mij is dit een topstuk; het roept zoveel op. Hier laat Escher naar mijn idee zien dat het begin van alles goed is, mooi, vertrouwd, liefde- en beloftevol. In zijn Paradijs woont een poes, die de muis met rust laat.
In een vitrine liggen al zijn reisdagboekjes. Op de omslag staat puntsgewijs waar de reis naartoe ging. Mooi om zijn krachtige, duidelijke handschrift te zien. Veel gereisd, veel getekend. Oneindig veel etsen, litho’s, houtsneden en -gravures, linosneden gemaakt. Maar vooral ook veel gedacht en uitgedokterd. Een mathematicus en filosoof en een harde werker. Eén streek, één kras gezet en dan doorgaan. Tot een goed einde brengen. En altijd met een vleugje humor. We zijn er stil van.
En dit alles samengebracht in een paleisje, waar zijdelings nog verwijzingen zijn te zien naar Emma. Vreemd om te bedenken dat de kleine Wilhelmina hier in deze kamers over dit krakende parket onder de kostbare kroonluchters heeft rond gerend.
Op de bovenste verdieping is een afdeling voor en van deze tijd. Hier kun je een foto van jezelf, een selfie dus, delen op facebook. Hier kun je jezelf zien in de spiegelende bol, waarvan Escher een selfie maakte. Geëtst, uiteraard. En je ziet jezelf geprojecteerd op een scherm, binnen de contouren van de welbekende, wel én niet kloppende kubus.
De rollator staat al lang aan de kant. Te lastig en overal staan wel bankjes, waar de vermoeide tachtiger even kan rusten: “Zo’n bankje zou ik zelf wel willen hebben, kijk eens wat een mooie houtverbinding.”
Zitten kunnen we ook in het restaurant, in de kelder, de voormalige keuken van het paleis. Hol klinkt het daar. Het geluid weerkaatst tegen de betegelde wanden. Een groep vrouwen – er zijn altijd zóveel vrouwen onderweg – is in hevige conversatie gewikkeld en wij kunnen elkaar bijna niet meer verstaan. Na de koffie gaan we weer verder. Een laatste rondje, we willen alles gezien hebben.
En dan lopen we rustig aan Het Lange Voorhout op.
Grandeur!
Jazeker. De titel van de beeldenexpositie. Aan het begin, direct tegenover het paleis, staat een ingepakte sculptuur. Later zal ons duidelijk worden, waarom dat is. We gaan ze nu eerst allemaal bekijken. Wat is het heerlijk om hier te lopen, over de schelpen, ‘unter den Linden’, in de zon, een fris windje om het hoofd. Het is nog steeds niet druk. We genieten van de beelden, de vondsten, de uitwerking, de grapjes. Dit extraatje is zeer de moeite waard.
Wanneer we Pulchri uitkomen, “dat moet je gezien hebben, zo leuk! Zo modern!”, ziet het geel van de veiligheidshesjes: veel politie op de been. Bij de deuren van de Kloosterkerk staan bewakers hun taak ernstig te nemen. Daartegenover zijn een stuk of zes dranghekken opgesteld. Wat is er aan de hand? Er staat iets te gebeuren. Weer zijn het voornamelijk vrouwen die zich verdringen rond de agenten om het fijne van de zaak te weten te komen.
Ah! Willem Alexander komt de expositie openen. Vandaar het ingepakte beeld. Wachten we daarop? Dat doen we. We moeten eigenlijk naar huis, maar wat een kans: we willen hem toch wel eens van zo dichtbij in levenden lijve zien. Dus wachten wij geduldig tot hij naar buiten komt. Een Bulgaarse Nederlandse weet te vertellen dat moeder Beatrix altijd op tijd was. Maar haar zoon lijkt op haar moeder, Juliana; altijd net een beetje aan de late kant.
Dan is het zover. De deuren gaan open. Een groep genodigden loopt regelrecht naar de plaats waar de plechtigheid zal plaatsvinden. Maar onze koning steekt de straat over. Hij groet vriendelijk: ”Hallo!” Iedereen groet op dezelfde wijze terug (Hoe durven we eigenlijk…niks geen “Goeden middag, Majesteit.”) en gaat zich daarna te buiten aan het fotograferen van ons staatshoofd. Wanneer hij zich via de kopstoot van Zidane naar het begin van de route begeeft, gaan vriendin en ik richting tram.
Heel Den Haag ligt opgebroken, lijkt het wel. In de verte zien we het vernieuwde Mauritshuis, waar Willem Alexander anderhalve week later de opening zal verrichten. De tribunes voor het Hofvijverconcert zijn in aanbouw. De fontein spuit op volle sterkte; de wind voert verfrissende druppels in ons gezicht.
Het is een flink stuk lopen naar de ondergrondse tramhalte. Wanneer we op de roltrap staan, komt lijn twee er al aan. Dat halen we niet meer! Maar dan heb ik niet met deze fitte oude dame gerekend. Ik heb nog nooit iemand zo hard achter een rollator zien rennen; ze loopt mij er finaal uit. De jonge man die uit alle macht de deur open houdt, kan een glimlach niet onderdrukken. We checken in en zijgen neer op een stoeltje. We kijken elkaar aan: een welbestede dag met een gouden, koninklijk randje.
Spiegelingen 