Vanochtend las ik in de krant een gedicht van Leo Vroman. Met een beschrijving. De bedoeling is goed, het is mooi van de redactie dat er aandacht wordt geschonken aan poëzie, maar ik houd daar niet zo van, gedichten uitpluizen. Laat het gedicht voor zichzelf spreken, niemand weet hoe de dichter zich voelde op het moment dat hij het schreef. Wat hij dacht. Wat hij wilde dat wij erin zouden lezen. Het gedicht heeft aan zichzelf genoeg.
Degene die in Trouw op zaterdag de rubriek ‘Poëzie’ voor haar rekening neemt, vind ik regelmatig de plank misslaan, al haar goede bedoelingen ten spijt. “Probeer in elk geval niet interessanter te willen zijn dan de dichter die je bespreekt!”, zou ik haar af en toe wel willen toeroepen. “Voeg er niet zoveel aan toe!” “Wat de dichter schrijft, is precies genoeg!”
Vandaag dus een gedicht van Leo Vroman, met de titel (hoe wonderbaarlijk): Precies genoeg. Toen ik het las, dacht ik: “Het zal toch niet….? Hij is toch niet dood?”
In het journaal van zes uur hoorde ik tot mijn stomme verbazing dat hij vandaag op 98-jarige leeftijd is overleden.
PRECIES GENOEG
Op een dag zeg ik ‘Genoeg.’
Maar één ding wil ik nooit:
door een ramp tien minuten te vroeg
tot pap te worden voltooid,
Zoals een jonge soldaat
door een bom, een handgranaat,
met een restant zeg maar
van eenenzeventig jaar.
Alle bloemen moeten ontplooid.
Alle eieren moeten gelegd,
want één ding wil ik nooit –
maar dat heb ik al gezegd.
Ik haal de boekjes die ik ooit van mijn opa kreeg tevoorschijn; hij wist wel wat hij cadeau moest geven: ‘Tineke’ (proza) en ‘God en Godin’ (poëzie).
Een citaat uit het laatstgenoemde bundeltje:
“Hartstochtelijk is de dood
en dodelijk het leven.”
Postuum komt er nog een bundel uit:
Die Vleugels.
De titel spreekt voor zich………
Ik kende hem niet moet ik zeggen, ken niet zoveel dichters maar hoorde het wel in het nieuws.
Leuke kennismaking zo. Heb ook weinig met boekbesprekingen, wil het liever zelf beleven dat geldt ook voor gedichten als ik ze eens lees.
Ik ken hem wel, ’t is te zeggen zijn werk. Wist overigens niet dat hij dood was… jammer!
Door gedichten uit te pluizen, mis je gauw de essentie. Een van ‘onze’ grootste dichters. Iedereen gaat dood.
Het is wel een verwonderlijke samenkomst van omstandigheden dit blog, ook wel weer heel mooi! denk ik dan.
Ja, hij is niet meer, deze VK -blogger. Ik mis hem nu al. Mooi mens. Maar dood. Nu.
(…) niemand weet hoe de dichter zich voelde op het moment dat hij het schreef.
Zelfs de dichter wist het niet. Lees maar eens zijn interviews. En als dat zo is wie is dan verantwoordelijk en de ‘onzinnelijke?’
Je kunt nog het een of het ander beweren, er is nergens een kunstenaar op aarde die weet waar hét vandaan komt, zelfs diegeen niet die beweert dat we er nooit achter komen. Kunst is ZIN in ONZIN.
Groet,
Robert Kruzdlo
Ik houd ook niet van dat uitpluizen van tekst en gedichten. Ongelooflijk dat jij hier net op zijn sterfdag over schreef. Mooi gedicht.
Je meet jezelf nogal wat aan als je denkt de intentie van andermans gedicht te kunnen doorgronden. Dat kan de dichter zelf vaak niet eens. Een gedicht moet je voelen. Als een emotie…
Wat bijzonder, alsof je het voelde.
Laat ik als niet kenner dit zeggen, iets spreekt me aan of niet en daar kan iemand nog zo’n uitbundige uitleg bijgeven, dan nog vorm ik mijn eigen gedachten erover..
Niks mooiers dan dat ieder zijn eigen gedachten kan laten gaan zonder interpretatie van een ”kenner”.
Mooi neer gezet Corline , juist op de dag dat de Dichter het laatst het levenslicht zag.
Gisteravond (25-02-’14) de documentaire gezien over Leo Vroman en zijn vrouw.
Ontroerend, ontzagwekkend, inspirerend…
Eigenlijk heb je gelijk. Dat uitpluizen gaat wel eens te ver. Carmiggelt (of was het Bomans) heeft ooit eens geschreven dat hij, als hij zo’n schoolboekje met tekst en vragen zag, zeer benieuwd was wat hij nu weer met die en die regel bedoeld had. Beter kun je de kritiek eigenlijk niet verwoorden.
Dank je wel voor dit mooie stukje over de pas dode dichter Vroman. Hij zal het hebben gezien en stil glimlachen. Alles is goed nu.
Dank aan iedereen voor de leuke, lieve en bijzondere reacties!