De aula zit vol. Ik kijk naar het blauwe raam, dat van onder naar boven toe steeds lichter wordt van kleur. Aan de bomen die erdoorheen schemeren zit hier en daar nog een geel blad. Takken buigen, de regen striemt tegen het raam. Op en rond de kist golft een zee van kleurige bloemen. Hij hield van bloemen, stond er op de kaart. Dat hebben velen ter harte genomen.
Adios Nonino van Carel Kraayenhof vult de kille ruimte waar de airconditioning nog wat graden vanaf blaast. Ik sla mijn sjaal om en besluit me er verder niet aan te storen. De uitvaartleidster heeft de touwtjes stevig in handen en leidt ons op professionele wijze door dit moeilijke, maar onvermijdelijke halve uur. Twee toespraken, afgewisseld met muziek. Eenvoudig en sober. Passend bij degene om wie dit allemaal draait. Een gedicht, voor de achterblijvende echtgenote.
‘De Vlieger’ van André Hazes klinkt. De muziek heeft hij zelf uitgezocht, toen hij wist hoe hij ervoor stond. Ik dwing mezelf naar de tekst te luisteren en niet weg te dromen.
Zijn broer houdt een toespraak. Een terloops uitgesproken zinnetje blijft echoën: na een slechte jeugd….. De link met het verklonken lied is subtiel en onbedoeld, waarschijnlijk, maar maakt de treurigheid van het moment nog intenser.
Op verzoek staan we op en gedenken hem in stilte. Ik ben verbaasd over de enorme hoeveelheid gedachten die zich in zo korte tijd verdringen in mijn hoofd. Kende ik deze man? Ik kwam hem tegen op de volkstuin. Daarom ben ik hier. We maakten af en toe een praatje. Een aimabele man. Rustig en behulpzaam. Aardig en positief. Het klinkt als een dooddoener: ‘hij stond voor iedereen klaar’, maar het is een waarheid als een koe. Hij gaf mij een restje pootaardappels. Deelde gul uit van zijn oogst. Hij spoot de kruiwagens van de vereniging in vrolijke kleuren……
Door de woorden van de mensen die hem na stonden, door de muziek, door de tekst van zijn vrouw op de kaart, door de grote belangstelling, de kleurige ode aan hem rond de kist, lijkt het dat ik hem postuum nog een beetje leer kennen.
In het condoleanceboek zie ik weer de rouwkaart. In de rechterhoek op de voorkant zwemt een witte zwaan. Nee, denk ik dan, ik kende je niet. Maar je hebt me vanmiddag op de valreep een glimp van je wezen gegund.
Ships that pass in the night. Zo gaat het, in leven en dood.
Mooi verwoord. Elke begrafenis verloopt volgens een vast stramien en is toch telkens weer een beetje iemand leren kennen Groetjes van de bomma.
Ja, gek eigenlijk. Het verrast me steeds weer.
Dat we pas na iemands dood beseffen hoe groots hij was…
Dat is iets wat me wel bezig houdt.
En toch een goede bijkomstigheid dat het niét om iemand ging wiens leven je niét meer zou verrassen!
Precies, Riet. Zo is het.
Gecondoleerd…
daar sta je dan
de lippen
op elkaar onwennig te wezen
tussen zichtbaar verdriet
luisterend naar een lied
gekozen door de mens
waarvan de naam
op het doodsprentje staat te lezen
Prachtig geschreven, Corja!
Laten we vooral zelf proberen in de kleine dingen een beetje groots te zijn.
Lenjef
Precies. En laten we ook vooral, tijdens het leven, de grootsheid van anderen zien. En dat misschien ook eens benoemen op het moment dat de ander er iets aan heeft.
Wat mooi Corja.
Wat voel je daar veel hé? Al die emoties. Zo overweldigd, maar ook weer berustend tegelijkertijd. X
Ja, Narda, wat zeg je dat goed. Als de muren konden spreken… Er is daar zoveel gebeurd, gedaan en gezegd.
De laatste eer en het mystieke van een begrafenis. Ik heb eens gelezen dat er mensen zijn die om die reden ook begrafenissen van vreemden aflopen.
Echt? Dat zou toch niet in mijn hoofd opkomen.
Na het overlijden nog iets kunnen geven en ontvangen. Delen en uitwisselen. Prachtig… leven tot over het graf.
Sommige mensen kunnen dat, Odette.
In een stille ruimte gevuld met woorden en.klanken komt van alles naar boven . Dat heb jij mooi samengevat .
Ja, Laura, zo werkt het inderdaad: de gedwongen stilte, luisteren, kijken, en ja, dan gebeurt er wat met een mens.
Meid, wat kun je toch schitterend vertellen/schrijven!
Dank je wel, Fenny. Jouw mening telt zwaar 🙂
Zo heb je, misschien onverwacht, nog iets van hem gekregen.
Maar jij hebt ook iets van jezelf gegeven. Woorden van subtiel gevoelen in dit
prachtige stukje.