dat had ik niet gedacht er staat een stille liefde op uitbreken
het diepe groen van het graan – zover het oog reikt – tegen de grauwgrijze lucht, als een stalen koepel boven dit land dat ik niet ken
beide doen grondige pogingen dit stadse hart te voeden door het geruisloos te openen voor een groots gevoel van eeuwigheid dat met droge ogen niet te bevatten is
o, heimwee nu al voelbaar nu ik nog hier, nog niet weg ben wind slaat de halmen tot een groengrijze zee
Een koets – drie paarden –
Ratelt door het weidse land
De witte stammen van de berken langs het pad
Lichten op in laatste stralen zonlicht
Laag over de moerassen
Vegen dreigende wolken
Vele tinten grijs langs de hemel
Een gouden koepel, ergens in de verte
Schamele hutjes achter vervallen hekjes
Ik waan mij eeuwen terug
Ik open mijn ogen
En zie hoe het landschap
In groene vlekken aan mij voorbijflitst
De sneltrein Moskou-Petersburg
Maakt zijn naam waar
De prachtige berken een witte waas
O, wat had ik het graag gewild
De traagheid, de kou
De verlatenheid rondom
De schreeuw van de koetsier
Het gesnuif van de paarden
De deken dichter om mij heen
Maar ik moet het doen met behaaglijke warmte
Geroezemoes van medereizigers
De strenge blik van de conductrice
Een enkele stop op een verlaten station
En de herinnering aan de machtige hoofdstad
Die ik met gemengde gevoelens verliet
Stevig verankerd in mijn geheugen
Nu al weer heimwee
Maar hier is een nieuw doel van de reis
De stad met zijn kleurige gebouwen
Bruggen en grachten
Kerken en pleinen
Beelden en parken
Grote daden werden hier verricht
Revolutie schreef geschiedenis
De dood verraste vriend en vijand
Ik loop hier en mijn voetstappen bedekken
De duizenden gemaakt in roerige tijden
Mijn hart bonkt
Ik houd mijn adem in
Maar zie, de Neva stroomt
Draagt haar water naar de zee
En is zich van geen kwaad bewust
Iedereen is inmiddels wel bekend met het begrip ‘guilty pleasure’, neem ik aan. Muziek die je in het geheim erg leuk vindt. Liedjes die je, als niemand het hoort, keihard meezingt. Maar áls je het al hebt op cd (waarschijnlijk niet) dan achter je ‘draaibare’ cd’s verstopt. Voor mij is Top Of The World van de Carpenters zo’n guilty pleasure. En nee, ik heb het niet op cd.
Er is nog een andere categorie, die ik de ‘painful pleasure’ noem. Dit is muziek, zo verbonden met een emotionele, vervelende, akelige, ontroerende, nare, beladen of droevige gebeurtenis, dat je die eigenlijk niet meer durft te draaien. Dat roept veel te veel pijnlijke herinneringen op.
Maar soms gaat het over. Michelle van de Beatles kan ik inmiddels met droge ogen aanhoren. Het is tenslotte alweer een half mensenleven geleden dat ik hopeloos verliefd was op de trainer van ons basketbalteam. Painful is dat natuurlijk al lang niet meer. ’t Is gewoon weer heerlijke muziek. En ik glimlach een beetje om die tiener van toen.
Morgenstimmung, uit de Peer Gynt Suite van Grieg, heb ik kortgeleden pas weer gedraaid. Ik vond het altijd een prachtig stuk. We kozen het destijds voor mijn moeders crematie, maar het raakte daardoor wel enigszins beladen.
Na de dood van de liefste poes die we ooit hadden, luisterde ik eindeloos naar de Cantique de Jean Racine, van Fauré. Dat kan nu ook weer.
Dan is er nog de muziek die paste bij de moeizame knipperlichtrelatie met E. De muziek die ik opzette als ik onderweg was naar R. Muziek van de film The Bridges of Madison County, die ik zag na een bijzondere ontmoeting. Muziek die we vroeger ‘toen alles nog mooi en goed was’ in de auto draaiden.
Painful pleasure; het doet nog een beetje pijn, maar de muziek blijft heerlijk om naar te luisteren. Met het juiste gehalte aan heimwee naar toen.